2023 Handstand

Hernieuwde kunstopdracht voor Rijn IJssel- Cluster CIOS en Veiligheid

Naar aanleiding van de controverse omtrent ons eerste beeldvoorstel voor deze kunstopdracht, is in goed overleg met alle betrokkenen besloten dat wij voor deze opdracht een nieuw beeldvoorstel zouden ontwikkelen. Dat vernieuwde beeldvoorstel willen wij hier graag aan u presenteren. In het gesprek dat tot dit besluit leidde hebben we niet alleen een procedure afgesproken, maar in dat gesprek kwam ook al een belangrijke verandering in één van de uitgangspunten voor de oorspronkelijke opdrachtformulering aan de orde. Namelijk dat het niet langer noodzakelijk is om in het beeldvoorstel de clusters CIOS-sport en Veiligheid inhoudelijk samen te brengen of te verbinden. We hebben toen ook afgesproken om in gesprek met een delegatie studenten en/ of docenten nieuwe inhoudelijke uitgangspunten te onderzoeken en in die gesprekken inspiratie op te doen.

Voor ons als het ware een herijking omtrent de kernwaarden en identiteit van deze school. Neemt niet weg dat we naar aanleiding daarvan ook gekeken hebben naar welke elementen en/ of uitgangspunten in het oorspronkelijke ontwerp wel degelijk in deze heroverweging toch een rol kunnen spelen. Een aantal oorspronkelijke elementen hebben dan ook in dit nieuwe beeldvoorstel opnieuw een plek gekregen. Hernieuwde kunstopdracht voor Rijn IJssel- Cluster CIOS en Veiligheid

Inspiratie

Wij hebben met plezier die gesprekken gevoerd. Het waren voor ons verrassende en vooral ook inspirerende gesprekken met een kleine afvaardiging van studenten en een wat uitgebreidere groep docenten. Wij waren in die gesprekken op zoek naar een aantal kernwaarden die voor dit onderwijs belangrijk zijn en dat bleek niet te zitten in een lijst van uitgangspunten die in een beeldvoorstel afgevinkt kunnen worden, maar veel meer in een centraal begrip over de identiteit van deze school. Het belangrijkste kernelement dat hier voor ons naar voren kwam is het besef dat bij het onderwijs op deze school in vrijwel alles de individuele student centraal staat. Dat wordt bij de studenten ook zo ervaren en bij de docenten proefden wij vooral de motivatie om datgene te zoeken en te faciliteren wat individuele studenten nodig hebben om verder te groeien in hun ontwikkeling. Het besef midden in een ontwikkelingsproces te zijn zien wij ook bij de studenten die wij gesproken hebben.

Voor hen is er nog lang geen sprake van een eindstadium, maar leeft er veel meer het idee van een springplank de wijde wereld in. Letterlijk zeiden zij; wij gaan met z’n allen ergens voor, wij willen winnaars zijn of in ieder geval op weg om dat er van te maken! In dit onderwijs ontdekken zij hun eigen mogelijkheden en perspectief. Daarnaast ervaren wij door de gesprekken heen dat er een grote mate van dynamiek en uitdaging in veel van dit onderwijs aanwezig is en dat ligt natuurlijk ook in de aard van deze clusters. De sfeer en uitstraling die uit dit alles spreekt vormt in onze ogen een groot deel van de identiteit van deze school en dit is waar wij ons beeldvoorstel op richten.

 

Context ( vervolg)

Voor de Hogeschool Windesheim staat de ontwikkeling en de aandacht voor de individuele student centraal. Daarom willen wij in het grootse gebaar waar we eerder over spraken ook een klein gebaar zichtbaar laten zijn. Omdat een groots gebaar misschien wat afstand creëert en een klein gebaar meer nabijheid.

En als dit kleine gebaar vol is van zorg en aandacht, dan is dat de waarde waar Windesheim voor staat; ‘dichter bij jou’ is de belofte!
In het verbeelden en materialiseren van dit kleine gebaar zien wij het moment waarin studenten, me- dewerkers en bezoekers zich met het kunstwerk kunnen verbinden. Dat is waar wij naar streven.Een kunstwerk in de openbare ruimte beïnvloed altijd de ruimtelijke kwaliteit van een locatie. Nu is Hogeschool Windesheim volop bezig om die openbare ruimte te transformeren door in belangrijke matedie ruimte te vergroenen en te verzachten.

Het ontwerp van de landschapsarchitect is een aanzet voor een centrale ontmoetingsplek die ervaren kan worden als een binnentuin.
In ons beeldvoorstel sluiten wij aan bij die ontwikkeling. Wij willen door maatvoering, maar zeker ook door de aard en het karakter van ons voorstel, de intimiteit die bij een bin- nentuin hoort versterken en de anonimiteit (die zo vaak aan een openbare ruimte kleeft) verminderen.
Onze manier van werken is als het vertellen van een verhaal en dit zijn de basis ingredienten van ons voor de Campus. Uiteraard zijn er in de details van de uitvoering nog meer elementen te ontdekken die betekenis geven aan het beeld en z’n omgeving.

 

Beeldvoorstel

Wij willen een beeld realiseren dat reflecteert op dit uitbundig en dynamisch proces van ontwikkeling. Eerder in onze zoektocht viel de term ‘kernelement’ en in de logica van onze verbeelding is het met die terminologie niet moeilijk om dit onderwijs te zien als een ontdekkingsreis met elementaire deeltjes. Deeltjes die binnen dit onderwijs bij studenten een plek krijgen. Als bouwstenen van kennis, kunde en vaardigheden om studenten persoonlijk en professioneel te helpen groeien en zich te vormen, om volwaardig de wereld en de toekomst tegemoet te kunnen treden.

In ons beeld gebruiken we daarvoor een bewerking van het schematisch model van een atoom. Het atoom is tenslotte het kleinste deel (bouwsteen) waarmee alles in onze fysieke wereld is opgebouwd. In het beeld hebben we dit atoom-model uitgevoerd in ellipsvormige dunne schijven die ook allemaal in een snijpunt bij elkaar komen. Op en aan die schijven hebben we op diverse plekken kleine en grotere bolletjes geplaatst. Deze combinatie suggereert dynamiek en beweging van elementen, niet alleen met het idee van bouwstenen die nog een vaste plek zoeken, maar er ontstaat zo ook een constellatie die lijkt op een planetarium. Daarmee maken we dit beeld ook het centrum van een veel groter geheel, de wijde wereld, het universum. Centraal in deze constellatie en er voor een belangrijk deel door omsloten en aangeraakt, hebben we de handstand figuur uit ons oorspronkelijk ontwerp geplaatst. Wij vinden deze handstandfiguur niet alleen een opmerkelijk en iconisch beeld, wij vinden het ook zo goed passen bij deze school; dynamisch en fysiek uitdagend, uitbundig, speels en optimistisch! Bovendien plaatsen we op deze manier de student ook als het ware fysiek in het middelpunt van dit vormingsproces. Wij zien in deze combinatie van constructie en figuur ook een verwijzing naar de Vitruvius-man van Leonardo da Vinci. Die tekening wordt gezien als een symbool van het Humanisme, waarin de mens het middelpunt van het heelal vormt.

 

Compleet

Het centrum van het atoommodel, het middelpunt van het planetarium , dat bevindt zich min of meer ter hoogte van het hoofd van onze handstandfiguur. En juist het hoofd is beeldend gezien op een heel andere manier aanwezig. Ideematig klopt dat in dit concept, want wij zien de figuur zelf ook als onderdeel van een vormingsproces. Onze figuur is eigenlijk nog niet helemaal af, er moeten nog elementen op hun plek vallen. Op een deel van de figuur, vanaf de tenen tot aan het middel, daar hebben talrijke bolletjes zich al wel op een vaste plek in het geheel genesteld. De deeltjes die nog wel een plaats moeten krijgen zijn eigenlijk al die delen die nu nog als een zonnestelsel om zijn vermeende hoofd draaien. Het lijkt paradoxaal, maar het in zekere zin diffuus laten van een hoofd bij onze figuur, juist dat maakt dat de hele constellatie die daarvoor de plaats inneemt ook onlosmakelijk met deze figuur verbonden is. Een werkelijk hoofd zou deze figuur al te veel tot een persoon en tot een individu maken. Daarmee verhaalt dit beeld ook over het compleet maken tot een geheel en dat is eigenlijk precies waar het bij dit onderwijs over gaat; zorgen dat alle elementen op de juiste plek vallen, om zo identiteit te creëren.

Tot slot

We zeiden al dat we vanuit een vernieuwd perspectief goed hebben gekeken naar welke elementen in ons eerste beeldvoorstel in onze ogen nog steeds de moeite waard zijn. Daarvan is de handstandfiguur natuurlijk het meest nadrukkelijk aanwezig. In het verlengde hiervan geld dat ook voor bijvoorbeeld de maatvoering, de positie van het beeld op de daklijst boven de entree of de wijze van uitvoering. De argumentatie daarvoor hebben we uitgebreid besproken in het eerste voorstel. Die argumenten zijn eigenlijk niet veranderd. In dit nieuwe voorstel is de dynamiek in het beeld sterk vergroot, het beeld treedt als zodanig veel meer naar buiten en er is ook meer te zien en te beleven. De balans in het beeldvoorstel is er vooral doordat er in het beeld zelf ook een focuspunt besloten ligt. In onze visie zal daardoor de aandacht nog meer naar de entree van de school trekken. Wij willen het geheel monochroom van kleur uitvoeren. Dat is wel ingetogen, maar het beeld als zodanig is dynamisch en uitbundig genoeg, bovendien ligt bij een monochrome kleur de aandacht vooral bij het geheel en niet bij een specifiek onderdeel.

  • Project

    2023 Opdracht CIOS, Rijn-IJssel Arnhem

  • Locatie

    Rijn IJssel, CIOS Arnhem