Kunsttoepassing voor bij het nieuwe zwembad Zoetermeer 

 De Gemeente Zoetermeer is van plan een geheel nieuw zwembad in de gemeente te realiseren en is voor dit nieuwe zwembad op zoek naar een kunsttoepassing. Voor deze kunsttoepassing is dit ons beeldvoorstel. Voor de kunsttoepassing zijn in de opdrachtformulering een aantal richtlijnen opgesteld. De plek voor het kunstwerk is in de buitenruimte bij de entree aan de voorzijde van het zwembad. Het is belangrijk dat het kunstwerk zichtbaar is voor passanten en bezoekers, waarbij het meer als een ‘landmark’ de aandacht weet te trekken, dan dat het fungeert als een ontmoetingsplek. De kunsttoepassing dient uit te nodigen en te verwelkomen, heeft een frisse en sprankelende uitstraling en heeft bij voorkeur een link met water. Het kunstwerk mag al dan niet seriematig zijn. Daarnaast stimuleert het kunstwerk de interactie tussen kunst, de ruimte, de architectuur en de bezoekers. Vanzelfsprekend moet het kunstwerk voldoen aan eisen van bestendigheid en onderhoud die er aan kunst in de openbare buitenruimte worden gesteld. Ons beeldvoorstel volgt die richtlijnen. 

Sportieve briefing 

Eerder dit jaar was er een ontmoetingsgesprek tussen alle betrokken kunstenaars en de projectgroep. Voor ons was deze opdrachtbriefing met de projectgroep, waarin zowel inwoners van Zoetermeer alsmede gebruikers van het nieuwe zwembad een plaats hebben, heel verhelderend voor de opdracht. In deze briefing is niet alleen, aan de hand van de plattegronden, uitgebreid gesproken over de inrichting van de buitenruimte en de optimale locatie van het kunstwerk, maar dit gesprek verschafte ons ook inzicht in de aard en de identiteit van het zwembad. Met name de bijdrage van de gebruikers van het zwembad was daarin bijzonder verhelderend. Het was verrassend om van hen te horen hoe dit zwembad op hoog nivo een belangrijke rol speelt in de nationale en internationale competities van het sportieve zwemmen. Het werd ons duidelijk dat dit zwembad z’n ‘mannetje’ staat in de ontwikkeling van sportief talent en dat dit nieuwe zwembad er ook voor is om sportieve ambities waar te maken. Die sportieve identiteit is naar ons idee een belangrijke kernwaarde voor deze opdracht. Neemt niet weg dat er natuurlijk veel meer aspecten bij het zwemmen horen; naast dat het gezond en goed is voor de lichaamsontwikkeling, doe je het ook voor het plezier. 

Zwemmen is fun! Want water is heerlijk en dat plezier hoort ook bij het sportieve zwemmen. Het is onze intentie om met dit beeldvoorstel op die brede identiteit te reflecteren, zodat er buiten al een glimp te ervaren is van de magie van water, zoals je dat binnen kunt beleven. 

Uitgangspunt 

Zoals gezegd neemt dit zwembad, zeker op het sportieve vlak, een bijzondere positie in. De uitzonderlijkheid op dat vlak speelt zich vooral binnen af, maar ook het gebouw zelf is zeker voor een zwembad opmerkelijk te noemen. Dat de inspiratie voor de architectuur gevonden is bij Japanse badhuizen, dat zie je vooral terug in de horizontale belijning, de paviljoenachtige opbouw en de overstekken. Dat geeft het gebouw een zekere exotische uitstraling. Deze beide aspecten maken dit zwembad onderscheidend en onalledaags. Ons beeldvoorstel kan daar niet op achterblijven en het is ons gelukkig eigen om met onze beelden een onalledaagse werkelijkheid aan te raken. Dat is ook wat wij met ons voorstel beogen, om met verbeelding en fantasie de magie van het water, de fun van zwemmen en de aandacht voor het sportieve aspect van zwemmen te weerspiegelen. Wij willen in het entreegebied één enkel focus en aandachtspunt creëren. Niet alleen passend binnen de opdrachtformulering, maar in onze ogen vraagt het entreegebied daar ook om. De locatie voor het kunstwerk waar over gesproken is, is in dat opzicht ook een strategisch en effectieve positie met voldoende attentiewaarde. 

Beeldvoorstel 

Het beeld dat wij voorstellen is een bronzen sculptuur, een figuur van formaat die fier alle bezoekers in het entreegebied welkom heet. Hier op de voorkant van een kleine en lage langwerpige verhoging, staat een slanke menselijke figuur. Die mensfiguur heeft echter wel een aantal in het oog springende surreële lichaamskenmerken en dat maakt het tot bijzondere en onalledaagse figuur of zoals wijzelf graag noemen: fabeltastisch! Een lange en slanke figuur, een beetje lijzig wellicht, maar onmiskenbaar een jong persoon. Dit lijf is nog onvolgroeid, maar toont volop een belofte waar het naar toe kan groeien. Stoer staat ie, met de handen in de zij en de borst vooruit. Het hoofd rechtop en de blik vooruit, ware het niet dat het gezicht alleen gevormd wordt door een snavelachtige mond. Een guitige eendenbek, die lichtjes opkrult in een trotse glimlach. Vanaf het hoofd tot aan de enkels toont het overgrote deel van dit lichaam zich met een opmerkelijk waterpatroon. Een waterstroomreliëf zoals je dat ook wel op een nat strand kunt zien. Als deze figuur al kleren aan zou hebben, dan is het zijn eigen huid die als een wetsuit gedragen wordt. Op het hoofd komt ook op een paar plekken het huidreliëf wat meer omhoog, als natte haarlokken die wat opspelen. En om de water adaptatie als het ware te complementeren zijn bij de voeten de tenen al aardig uitgegroeid naar zwemflippers. Het enige niet-lichaamseigen dat onze figuur echt draagt is een ketting van goudachtige glanzende bollen, over de schouder gedragen als een sjerp is het een in het oog springend element. Onze figuur pronkt er mee, als met een volkomen terecht verdiende kampioensketting, ook al is het misschien niet meer dan een stukje van een wedstrijd zwemlijn. 

Uitstraling 

Wij zijn geneigd onze figuur als jongensachtig te zien, terwijl de sculptuur zich vooral ook androgyn toont. Wat we eigenlijk meer bedoelen is de trotse en zelfbewuste pose die er is. Een beetje brutaal, met lef en durf stelt onze figuur zich op de voorgrond, bereidt om uitdagingen aan te gaan. Kom maar op! Misschien voelt het de droom of de ambitie van de sportieve toekomst die het bij zich draagt. Goed beschouwd verbeelden wij hier misschien wel de ultieme zwemkampioen in spe. Jonge bezoekers van het zwembad worden ontvangen door dit beeld en hoe mooi is het als dit een beetje de opmaat kan zijn om een kampioensdroom te voeden. Tegelijk is dit beeld geen ode aan het musculaire atletische lichaam. Dat kan zeker nog komen, maar dit beeld gaat misschien wel meer over mentaliteit en zelfvertrouwen. Fysiek talent is één ding, maar iedere ware kampioen kan je vertellen dat het vertrouwen en bewustzijn in de kracht en mogelijkheden van het eigen lichaam en de mate waarin je daarmee verbonden bent, er minstens zo toe doet. Die uitstraling heeft deze figuur. 

Interactie 

De interactie tussen kunst, ruimte, architectuur en bezoekers, genoemd in de opdrachtformulering, is in het voorgaande indirect al aangeraakt. De taal van de kunst is een vrije taal en dat kan de alledaagse werkelijkheid overstijgen. De surreële toon in dit beeld doet dat zeker; het verwijst direct naar de magie van het intens beleven van water en wat dat met je kan doen. Het beeld is licht en vrolijk van aard, het nodigt uit. Het is dit gevoel dat het kunstwerk de bezoekers al vast buiten mee wil geven voor een bijzondere beleving binnen. In onze ogen sluit het onalledaagse in ons beeld goed aan bij de even exotische inspiratie waar de architectuur naar refereert. Bovendien is het ranke verticale accent dat het beeld geeft, mooi complementair aan de horizontale belijning van de architectuur. 

Positie & markering 

In de briefing voor de opdracht is voor de plaatsing van het beeld gesproken over de kleine groenstrook vooraan op het terrein. Daar gaan wij ook van uit en op deze plek is het beeld ook een goede eyecatcher voor langskomende passanten. Het sokkeltje onder het beeld in deze presentatie is er ook voor bedoeld om het beeld net even uit die groenstrook te tillen. Bovendien refereert het sokkeltje, hoe bescheiden ook, door vorm en volume natuurlijk aan een springplank of een startblok.