2006 Always Boogie Woogie

Ons kunstwerk bestaat uit een kunststof wand van 3.50 meter hoog en 4.00 meter breed. De wand staat in het gras. De dikte van de wand is voor het grootste deel ….cm. Rondom, naar de randen toe, wordt de wanddikte geleidelijk dunner,naar zo’n ….cm. De vlakken aan beide kanten van de wand worden doorsneden door groeven variërend van …cm tot …cm breed en …cm diep. De randen en hoeken van de groeven zijn enigszins afgerond. Aan een zijde maken de groeven een lijntekening, die geïnspireerd is op een schets van Mondriaan. Het is een schets van een boom, die hij maakte in de tijd dat hij in Winterswijk woonde. ( datum) Op de andere zijde vormen de groeven de strakke lijnencompositie, die afgeleidt zijn van een schilderij uit een veel latere periode (titel en datum ). In het centrum van de wand hebben de groeven op vier punten een cirkelvormige verwijding. Kommetjes als het ware. Deze kommetjes vormen de bodem, het grondvlak waarop een stoel staat. De stoel staat daardoor haaks op de wand.

Op de stoel zit een man. Een figuratie van Mondriaan. Hij zit ‘gewoon’ op de stoel. Maar door de positie van de stoel is zijn bovenlichaam voor de toeschouwer in een horizontale positie. Daardoor zijn de benen naar de bovenzijde van de wand gericht. Mondriaan heeft de benen over elkaar geslagen en de handen rusten op de bovenbenen. Hij heeft blote voeten en zijn linkervoet staat op de wand in een vergelijkbaar kommetje als de stoelpoten. Hij kijkt, zoals hij altijd deed. En nu, door z’n positie in dit beeld, kijkt hij naar de lucht. Zijn hoofd bevindt zich, in de horizontale positie zoals hij nu op de wand zit, op ooghoogte van een gemiddelde man ( circa 1,80 meter ). Dichtbij en aanraakbaar, maar toch verheven. Het totaal van wand èn figuur is één naadloos geheel. Uitgevoerd in een gladde, glanzende kunststof. Door ook voor alles één monochrome witte kleur te gebruiken, is er werkelijk sprake van een geheel. Er is, los van de vorm, geen onderscheid. Het één komt uit het ander voort. Normaal gesproken verdwijnt s’avonds geleidelijk aan de kleur uit de wereld. Bij dit beeld is het anders. Wij willen het beeld op alle momenten van de dag aanwezig laten zijn. Daarom is in de dunne zijkanten en de bovenkant van de wand, per kant een neon-kleurlicht verwerkt. Terwijl overdag het beeld een wit geheel is, lichten (alleen) s’avonds de ‘Mondriaan’ kleuren geel, blauw en rood op.

 De plaats van Mondriaan

In de opdrachtformulering wordt expliciet niet gevraagd om een ruiter te paard of een schilder achter zijn ezel. Wat te doen met een schilder op of eigenlijk in zijn eigen werk? Want dat is de plek die wij Mondriaan hebben toegewezen. Wij denken dat het ook een plek is die hij zichzelf zou toebedelen. Het is immers niet het persoonlijke waarmee Mondriaan op de voorgrond trad. Daar is relatief ook weinig van bekend. Mondriaan wilde vooral door zijn werk (of aan het werk ) naar buiten treden. Mondriaan is onlosmakelijk met zijn werk verbonden. Deze man heeft geleefd voor zijn werk. De enige manier om hem te kennen is door zijn werk. Het lijkt ons dat dit ook voor hem een persoonlijke keuze was. Om die reden hebben we hem midden in het beeld geplaatst. Prominent en centraal. Enigszins verheven, als een ereplaats. In ons ontwerp is hij het focuspunt. Alles komt bij hem samen en uit hem voort. Je ziet zelden iemand zo op een wand zitten. Dat op zich is al opmerkelijk. Maar het is voor ons juist de manier om het opmerkelijke van zijn persoon te benadrukken. Zoals hij altijd in zijn werk de grenzen van de schilderkunst wist op te zoeken, is dat ook hier zijn positie. En eigenlijk is hij gewoon aan het werk zoals hij hier zit. In zijn eigen werk, kijkend naar het oneindige en vermoedelijk zoekend naar een compositie.

Figuratie

 Het is niet onze opzet geweest om Mondriaan  zo natuurgetrouw mogelijk te portretteren. Er is in ons beeld sprake van een figuratie, waarin echter wel een aantal karakteristieke kenmerken van Mondriaan duidelijk herkenbaar aanwezig zijn. Er is een foto waarop Mondriaan te zien is in zijn atelier in NewYork. Hij zit op een stoel en op de achtergrond is een deel van een schilderij zichtbaar. Voor zover bekend kijkt hij hier naar Victorie Boogie Woogie (niet op de foto). Het is vooral deze foto waarop wij onze Mondriaan gemodelleerd hebben. Het is ook een foto die door veel mensen herkend zal worden. Het is ons vooral te doen om het beeld dat met deze foto zo treffend naar voren komt. Het beeld van een kunstenaar aan het werk. Niet met een kwast in de weer, maar vooral kijkend. Kijkend naar de wereld, naar zijn werk. Overdenkend en beschouwend. Het schilderen van Mondriaan gebeurt vooral in zijn hoofd. Zoekend naar een perfecte ordening, een ultieme compositie. Wij denken dat ook hijzelf juist dit beeld van hem als kunstenaar wilde laten zien. In de figuratie van Mondriaan ligt een groot deel van de aandacht bij de houding van de figuur.  Door op onze eigen wijze de vorm van de bril in het hoofd te integreren, leggen we een duidelijk accent bij het kijken, het observeren. De positie van het hoofd, ten opzichte van een toeschouwer die dichtbij staat, is ook zodanig dat deze als het ware wordt uitgenodigd om met Mondriaan mee te kijken. De Mondriaan in ons beeld heeft blote voeten. Dit benadrukt de werkelijk persoonlijke verbondenheid van Mondriaan met zijn werk. Er wordt ook gezegd dat Mondriaan erg van dansen hield (Boogie Woogie?). De blote voeten en de enigszins zwierige broekspijpen daarboven, verwijzen daar naar. Mondriaan heeft blijkbaar ook een wat meer frivole kant, al is dat een deel van zijn persoonlijkheid dat hij niet gauw bloot geeft.

Compositie

 Met ons beeld willen wij aansluiten bij de persoon Mondriaan en de essentie van zijn werk. Er is in zijn werk overduidelijk een ontwikkeling van figuratief/organisch naar een tot het uiterste doorgevoerde abstractie. Twee voorbeelden uit die ontwikkeling gebruiken wij in onze compositie, op beide kanten van het beeld. De figuratie van Mondriaan zelf is in ons beeld ook een exponent van het zuiver figuratieve in zijn werk. Wat we echter vooral willen benadrukken is dat alles met elkaar verbonden is. Dat het in feite één stroom is. Vandaar dat we ons beeld naadloos uit één materiaal vormen en dat we kiezen voor een monochrome kleur wit. Wit is daarbij tevens de kleur van de volmaaktheid; het serene en spirituele. Iets waar Mondriaan in onze ogen zeker naar op zoek was. We kiezen voor een beeld dat getuigt van soberheid en contemplatie. Zonder overbodige ballast. Helder en inzichtelijk, maar dat nog steeds ademt van verlangen naar die allesomvattende ordening of compositie.